Op basis van topografische kaarten van omstreeks 1850 is Nederland ingedeeld naar ouderdom van het cultuurlandschap en naar spreiding en vorm van de bewoning. De later in gebruik genomen delen van Nederland zijn naar overeenkomstig patroon in de betreffende categorieën ingedeeld. Op veel plaatsen is het oude bewoningspatroon niet meer aanwezig.

agrarische bewoningstypen

bron: Atlas van Nederland, deel 4: Dorpen, 1990